Z okazji 100-lecia niepodległości dla bydgoszczan podróżujących komunikacją publiczną, przygotowaliśmy 1000 okazjonalnych Bydgoskich Kart Miejskich. Na grafice umieściliśmy fotografię obrazującą uroczyste wkroczenie 20 stycznia 1920 roku polskich wojsk do Bydgoszczy. Po powrocie do Macierzy budowa sprawnej komunikacji miejskiej była dużym wyzwaniem. 

W związku z 100. rocznicą powrotu Bydgoszczy do Macierzy (od połowy grudnia ubiegłego roku) wydana została limitowana wersja Bydgoskiej Karty Miejskiej w okazjonalnej grafice. Dla wielu bydgoszczan to oryginalna pamiątka, przypominająca o historii miasta. Łącznie przygotowaliśmy 1000 takich kart. Są one nadal dostępne.

Historia komunikacji

Warto podkreślić, że 1920 rok był również bardzo ważnym wydarzeniem w historii komunikacji miejskiej. 1 kwietnia liczba ludności Bydgoszczy wzrosła prawie dwukrotnie. Za sprawą włączenie w granice miasta m.in. Szwederowa, Okola, Wilczaka, Miedzynia, Jachcic, Czyżkówka, Bielaw, Bartodziejów, Kapuścisk, Skrzetuska Bydgoszcz stała się jednym z największych miast odrodzonej Polski. Obszar miasta wzrósł z około 850 ha do ponad 6,5 tys. ha. Pod tym względem w Polsce Bydgoszcz na krótko ustępowała tylko Warszawie. Liczba ludności wzrosła z 45 do blisko 90 tysięcy mieszkańców. W ten sposób cała sieć tramwajowa znalazła się w obszarze miasta. Wcześniej część linii tramwajowych kończyła bieg na przedmieściach (Okole, Wilczak, Bartodzieje).

Niemiecka spółka eksploatująca elektrownie i tramwaje „Allgemeine Lokal und Strassenbahn- Gesellschaft A.G. – Berlin” (Powszechna Spółka Akcyjna Lokalnych Kolei i Tramwajów w Berlinie) objęta została zarządem przymusowym, lecz nadal pozostała własnością prywatną. W 1923 roku pierwszym polskim naczelnikiem Tramwajów Miejskich został Jan Malak. Pracował na rzecz miasta do 1936 roku. Pierwszy polski naczelnik, został pochowany na cmentarzu Starofarnym. Zabytkowy grobowiec jego rodziny został odnowiony w ostatnich latach dzięki środkom zbieranym w kweście. Spółka została wykupiona przez Skarb Państwa Polskiego dopiero w 1928 roku.

Pierwsze lata Niepodległej były dużym wyzwaniem. Ruch tramwajów był często wstrzymywany przez strajki, braki prądu. Zdarzały się lata, gdy wysoki poziom Brdy nie pozwalał na kursowanie wozów na Bartodzieje. Cała komunikacja miejska w latach 20. XX wieku bazowała na poniemieckim taborze składającym się m.in. z 31 wagonów motorowych, 37 przyczep zamkniętych i 5 przyczep z otwartymi pomostami. W tym okresie eksploatowane były także wagony towarowe przewożące węgiel do elektrowni przy ul. Warmińskiego oraz platformy przewożące kajaki.

Pierwszą nową linię tramwajową udało się uruchomić dopiero w 1936 roku na Bielawy. W tym samym roku ruszyła miejska komunikacja autobusowa. Wcześniej, prawdopodobnie od 1925 roku kursowały po Bydgoszczy prywatne autobusy dojeżdżające do miejscowości wokół Bydgoszczy m.in. Fordonu.

Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe